اعسار از پرداخت نفقه

نفقه را می‌توان یکی از حقوق قانونی دانست که بر عهده مرد بوده و او باید بر مبنای آن، هزینه‌های زندگی همسر و فرزندان خود را تامین کند. به نحوی که در شأن آنها بوده و مایحتاج زندگی‌شان برطرف شود. همچنین بعد از طلاق هم مرد موظف به تامین هزینه‌های پسر تا سن ۱۸ سالگی و پایان تحصیل است. این مدت زمان هم برای دخترها تا زمان ازدواج آنها می‌باشد. متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی، کم نیستند پدرانی که توانایی پرداخت هزینه‌های نفقه را به صورت یکجا نداشته یا اصلاً نمی‌توانند آن را پرداخت کنند.

در این شرایط است که آنها می‌بایست خواسته اعسار از پرداخت نفقه را ارائه دهند. در این حالت دادگاه هزینه مربوط را برایشان قسط بندی خواهد کرد. ولی متاسفانه تعداد زیادی از متقاضیان شناخت کاملی در رابطه با این راهکار قانونی نداشته و جنبه‌های مختلف آن را نمی‌دانند. این موضوع همان چیزی است که ما سعی داریم تا در ادامه این مقاله به آن پرداخته و به خوبی آن را زیر ذره بین نقد و بررسی خود قرار دهیم.

مفهوم اعسار و انواع آن 

اولین چیزی که ممکن است افراد را دچار سردرگمی کند، ماهیت اعسار است. بر مبنای قانون، هرگاه متهمی ملزم به پرداخت دین شود، باید آن را به صورت کامل به طرف مقابل خود پرداخت کند. اما مادامی که به دلیل نداشتن تمکن مالی، امکان پرداخت آن وجود نداشته باشد، می‌تواند درخواست اعسار دهد. بر این مبنا دادگاه مبلغ دین او را قسط بندی می‌کند که این راهکار به عنوان اعسار شناخته می‌شود.

به صورت کلی اعسار برای کاهش فشار اقتصادی از روی دوش محکوم علیه بوده و باعث می‌شود تا پرونده روندی مسالمت آمیز داشته باشد. به صورت کلی هم اعسار به دو دسته مطلق و نسبی تقسیم می‌شود. در اعسار مطلق، شخص تحت هیچ شرایطی امکان پرداخت دین خود را ندارد. برای مثال زمانی که شخص در بستر بیماری بوده، ورشکست شده یا در زندان باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اعسار مطلق پرداخت دین به بعد از کسب تمکن مالی و ملائت موکول خواهد شد.

البته این حالت نایاب بوده و دادگاه صرفا تحت شرایط خاصی، چنین حکمی را صادر می‌کند. اما بیشتر درخواست‌های اعسار به صورت نسبی هستند. در این حالت شخص صرفاً تمکن لازم برای پرداخت یکجای دین خود را ندارد. در این حالت است که دادگاه مبلغ دین را برای او قسط بندی می‌کند که بایستی در اقساط مشخصی آنها را به طرف مقابل خود پرداخت کند. غالبا بیشتر درخواست‌های اعسار از پرداخت نفقه (Failure to pay alimony)، به صورت نسبی بوده و دادگاه بر مبنای آن حکم می‌دهد.

اعسار از پرداخت نفقه و شرایط آن 

همان گونه که اشاره کردیم، بر مبنای قانون مرد در زندگی زناشویی وظیفه تامین هزینه‌های زندگی همسر و فرزندان خود را بر عهده دارد که قانوناً به عنوان نفقه از آن یاد می‌شود. زمانی هم همسر خود را طلاق دهد، می‌بایستی نفقه فرزندان مشترک را پرداخت کند. این هزینه برای دختران تا زمان ازدواج و پسران تا پایان سن ۱۸ سالگی و دوره تحصیل می‌باشد. اگرچه این امر به عنوان یک وظیفه قانونی تلقی می‌شود، اما گاهاً ممکن است شوهر به دلیل نداشتن تمکن مالی، فشار اقتصادی، مشکلات معیشتی و … قادر به پرداخت آن نباشد.

در این حالت است که درخواست اعسار از پرداخت نفقه را ارائه می‌دهد. دادگاه بر مبنای شرایط او ممکن است مبلغ نفقه را قسط بندی کرده یا آن را به بعد از کسب تمکن مالی موکول کند. به صورت کلی اصلی‌ترین و مهمترین فاکتور برای پذیرش درخواست اعسار از پرداخت نفقه، نداشتن تمکن مالی است. برای آن هم بایستی حداقل دو شاهد ادعای شخص درخواست کننده را تایید کنند. مازاد بر این بایستی مدارک و مستندات لازم پیرامون این درخواست ارائه شود. مواردی همچون بیکاری، داشتن بیماری زمینه‌ای و… می‌تواند در پذیرش چنین درخواستی موثر باشد.

آیا امکان معافیت از پرداخت نفقه وجود دارد؟ 

یکی از استثناهایی که در درخواست‌های اعسار از پرداخت نفقه وجود دارد، امکان معافیت پدر می‌باشد. بر این مبنا هرگاه پدر تمکن مالی لازم برای پرداخت نفقه پسر را نداشته و در مقابل هم پسر خود توان جسمی و امکان کار یا به دست آوردن پول را داشته باشد، ممکن است پدر از پرداخت نفقه معاف شود. این مورد بیشتر در شرایطی به چشم می‌خورد که پسر در دوره تحصیل بوده و در مقابل آن هم از لحاظ سنی، جسمی و عقلی، برای ورود به بازار کار آمادگی لازم را داشته باشد.
در مقاله‌ای شرایط تعدیل نفقه را تشریح کرده و شرایط و قوانین آنرا بررسی نموده‌ایم که در صورت تمایل می‌توانید مطالعه فرمایید.

موارد رد درخواست اعسار 

اگرچه درخواست اعسار از پرداخت نفقه متقاضیان زیادی در شرایط اقتصادی فعلی دارد، اما باید عنوان کنیم که در تمام موارد هم با این درخواست‌ها موافقت نمی‌شود. در حالت کلی هرگاه برای دادگاه محرز شود که شما از لحاظ مالی تمکین لازم برای پرداخت دین خود را ندارید، با درخواستتان موافقت می‌شود. اما اگر در این زمینه اطلاعات نادرستی ارائه داده یا قصد فریب دادگاه را داشته باشید، با درخواستتان موافقت نخواهد شد. همچنین طرف مقابل شما می‌تواند نسبت به اثبات ملائت اقدام کرده و بدین ترتیب به درخواست اعسار شما اعتراض وارد کند.

نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه 

یکی از مهمترین اقداماتی که پیش روی متقاضیان اعسار از پرداخت نفقه وجود دارد، دادخواستی است که ارائه می‌دهند. چرا که دادگاه بر مبنای این دادخواست تصمیم گیری‌های لازم را انجام داده و بررسی‌های مورد نیاز را به عمل می‌آورد. همین عامل سبب شده تا دادخواست شما اهمیت زیادی از نظر قانونی داشته باشد. ما در ادامه یک نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه را خدمت شما عزیزان ارائه داده ایم که می‌تواند فرایند کار را برایتان ساده‌تر کرده و تا حد زیادی مانع از اشتباهات مختلف در این زمینه شود.

جناب ریاست محترم دادگاه …. 

 اینجانب ……………، فرزند………….، به کد ملی……………، تقاضای صدور حکم اعسار خود از پرداخت نفقه فرزند خویش را که در دادنامه شماره ……………….، محکوم به پرداخت آن شده ام را دارم. اینجانب، کارگر فصلی، در مزارع کشاورزی بوده و در حال حاضر که فصل زمستان است، شغل و به تبع آن، درآمدی ندارم. اجاره خانه ماهانه بنده، از قرار ماهی ……. میلیون تومان است و علاوه بر این موارد، به علت داشتن بیماری زمینه ای سرطان، ماهانه، مبلغ …….. میلیون تومان نیز از بابت داروها و معاینات، باید به داروخانه و پزشک معالج بپردازم.

لذا با توجه به شرح آنچه رفت، معسر از پرداخت محکوم به بوده و توان پرداخت یکجای آن را ندارم و تقاضامندم، با صدور حکم بر اعسار اینجانب، نفقه را برای اینجانب، تقسیط نمایید.

در نظر داشته باشید که شما باید حتماً گواهی شاهدان و مدارک مربوطه را هم به انضمام این دادخواست تقدیم کنید.

هزینه درخواست اعسار 

یکی دیگر از سوالاتی که می‌تواند ذهن بسیاری از افراد را به سمت خود درگیر کند، هزینه‌های مربوط به درخواست اعسار است. در این رابطه باید عنوان کنیم که این قبیل از پرونده‌ها، به دلیل ماهیت خود، غالباً هزینه‌های بالایی ندارند. به صورت کلی هزینه دادرسی اعسار جزو دعاوی غیر مالی محسوب می‌شود.

به همین جهت است که هزینه دادرسی آن بین ۴۰ تا ۱۸۰ هزار تومان می‌باشد. همچنین برای هر برگ از دادخواست هم باید مبلغ ۲۰۰۰ تومان پرداخت شود. دفاتر خدمات قضایی نیز برای ثبت یا ارسال دادخواست در مراحل بدوی، عموماً ۵۰ هزار تومان به عنوان هزینه دریافت خواهند کرد. لذا می‌توان گفت که هزینه دادخواست اعسار مبلغ اندکی بوده و در مقایسه با مزیت‌های آن ناچیز قلمداد می‌شود.

مشاوره حقوقی اعسار و مزیت های آن 

اگرچه پذیرش درخواست اعسار می‌تواند برای شخص مورد نظر اهمیت بسیار زیادی پیدا کند، با این حال باید عنوان کنیم که بیشتر متقاضیان در طول این پروسه دچار مشکلات مختلفی می‌شوند که باعث می‌شود تا در نهایت شانس پذیرش درخواست آنها به کمترین حالت ممکن برسد. در چنین شرایطی است که دریافت مشاوره حقوقی اعسار می‌تواند راهکار ایده آلی برای این افراد باشد.

در واقع می‌توان به وسیله یک مشاوره حقوقی ساده، تا حد زیادی ابهامات ذهنی موجود در این فرایند را برطرف و قوانین الزامی برای آن را درک کرد. افزون بر این موارد شما می‌توانید به وسیله یک مشاوره حقوقی، متن دادخواست خود را بهینه‌تر کرده و بر مبنای شرایط خود بهترین راهکار ممکن برای پذیرش اعسار را بیابید.

این مشاوره علاوه بر مزیت‌های فوق، می‌تواند در زمان و هزینه‌های شما هم صرفه‌جویی کند. نکته قابل توجه این است که مشاوره حقوقی اعسار، غالبا هزینه اندکی داشته و می‌توانید با بودجه‌های چند صد هزار تومانی هم یک مشاوره عالی و ایده آل داشته باشید.

بهترین وکیل برای مشاوره حقوقی اعسار

اگرچه مشاوره حقوقی اعسار می‌تواند مزیت‌های بسیار قابل توجهی را برایتان به همراه داشته باشد، با این حال باید بدانید که این مزیت‌ها تنها در صورتی شامل حال شما می‌شود که بتوانید با یک وکیل حرفه‌ای و با تجربه گفتگو کنید. این همان چیزی بوده که ما در تلاش هستیم تا برای متقاضیان فراهم کنیم.

به همین جهت بوده که کارشناسان ما به صورت کامل بر روی قوانین و شرایط مرتبط با اعسار از پرداخت دیه تسلط داشته و می‌توانند به سادگی هرچه تمام‌تر راهکار مناسب را پیش پای شما قرار دهند. افزون بر این موارد مناسب‌ترین و ایده‌آل‌ترین قیمت‌ها را خدمت مشتریان عزیز ارائه داده ایم. لذا اگر شما هم در این رابطه ابهام یا سوالی دارید، می‌توانید هم اکنون با ما مطرح فرمایید.

سوالات متداول