دعاوی مربوط به چک را میتوان یکی از اصلیترین و رایجترین پروندههایی دانست که در سیستم قضایی ایران به چشم میخورد. متاسفانه در پی افزایش تورم و مشکلات اقتصادی در کشور، تعداد زیادی از افراد و فعالان اقتصادی با مشکل برگشت خوردن چکها مواجه شدهاند. متاسفانه این افراد هم به دلیل شرایط مادی، قادر به پرداخت یک جای مبلغ چک نیستند. در این حالت است که میتوانند درخواست اعسار از پرداخت چک بدهند.
بر مبنای این راهکار، آنها میتوانند مبلغ چک را به صورت اقساطی پرداخت کرده و فشار را بر روی دوش خود کاهش دهند. با این حال دادگاه با هر درخواستی موافقت نمیکند. لذا بایستی در این زمینه اطلاعات کاملی به دست آورده و به شیوه اصولی برای آن اقدام کنید. ما در ادامه مرور واضحی بر روی آن خواهیم داشت و جنبههای مختلفش را برایتان بیان میکنیم. لذا اگر شما هم درگیر چنین پروندههایی هستید، توصیه میکنیم که حتماً ما را تا انتها همراهی فرمایید.
اعسار از پرداخت چک در چه مواردی ارائه می شود ؟
بیشتر پروندههای مربوط به چک، ریشه در عدم موجودی حساب و توانایی مالی دارد. به بیان سادهتر شخص پرداخت کننده چک، موجودی کافی را نداشته و همین مورد هم موجب شده تا چک او برگشت بخورد. در این حالت است که طرف مقابل هم فرایندی پیگیری را به مرجع قضایی واگذار کرده است. اما عموماً بیشتر افرادی که این مشکل را دارند، اساساً تمکن مالی لازم را ندارند. به همین جهت هم بوده که مرجع قضایی، راهکاری به نام اعسار از پرداخت چک ارائه داده است.
بر مبنای این راهکار، افراد میتوانند مستندات مربوط به عدم تمکن مالی خود را به دادگاه ارائه داده و درخواست قسط بندی مبلغ چک را داشته باشند. در صورتی که دادگاه مدارک و ادله موجود را کافی و مستند بداند، مطابق با صلاح دید خود نسبت به قسط بندی چک اقدام کرده و بدین ترتیب پرونده را حل خواهد کرد. این راهکار باعث شده تا درخواست اعسار برای پروندههای مربوط به چک، کاربردهای بسیار متنوعی داشته باشد. همچنین موجب میشود تا بخش قابل توجهی از متهمان موجود در این پرونده، خواهان دریافت مشاوره اعسار از پرداخت چک باشند.
آیا طرف مقابل می تواند نسبت به رد درخواست اعسار اقدام کند؟
یکی از تصورات نادرستی که بیشتر متهمان دارند، نادیده گرفتن طرف مقابل آنهاست. برای مثال برخی از متهمان ضمن داشتن تمکن مالی لازم، سعی در فریب دادگاه داشته و میخواهند تا به نحوی از پرداخت یک جای حقوق طرف مقابل خود امتناع ورزند. این در حالی است که طرف مقابل شما میتواند نسبت به اثبات ملائت اقدام کرده و بدین ترتیب کذب بودن ادعای شما را مشخص سازد. این عامل نه تنها درخواست اعسار را منتفی خواهد کرد؛ بلکه احتمال جریمه یا برخورد قانونی را هم افزایش میدهد. لذا توصیه میشود تا صرفاً بر مبنای مدارک و مستندات قوی برای درخواست اعسار اقدام کرده و از فریب دادگاه پرهیز کنید.
استثناهای اعسار
تصور نادرست دیگری که در رابطه با درخواست اعسار وجود دارد، مواردی است که دادگاه آنها را به عنوان مستثنیات دین میشناسد. به بیان سادهتر داشتن این نوع دیون یا داراییها به معنی تمکن مالی نیست. لذا طرف مقابل نمیتواند با استناد به آنها، نسبت به اثبات ملائت اقدام کند. از طرفی دیگر شخص هم نباید تصور کند که داشتن آنها میتواند منجر به رد درخواست اعسار او شود. از جمله این استثناها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن منزل مسکونی که در شان محکوم علیه و البته متعلق به او باشد.
- داشتن لوازم مورد نیاز زندگی که برای رفع حاجات و نیازهای شخص متهم یا افراد تحت تکلف او الزامی است.
- داشتن وسایل و ابزار مورد نیاز کسبه، صنعتگران، کشاورزان و سایر اشخاصی که به وسیله برخی از تجهیزات و امکانات خاص امرار معاش میکنند. برای مثال خودرو رانندگان به عنوان دین استثنا شناخته میشود.
- تلفن همراه شخص محکوم علیه
- مبلغی که به عنوان اجاره به شخص محکوم علیه پرداخت شده و نداشتن آن موجب عصر و حرج شخص گردیده یا کمتر از شأن او باشد.
- کتب یا ابزارهای علمی و تحقیقاتی که اهل قلم و علم برای تحقیق به آن نیاز دارند.

مبلغ و تعداد اقساط اعسار به چه صورت است؟
یکی از پرسشهای رایجی که بسیاری از متقاضیان در مورد آن سوال میکنند، تعداد اقساط و مبلغ آن بعد از پذیرش درخواست اعسار است. به بیان سادهتر متهمان میخواهند بدانند که در صورت پذیرش درخواست اعسار آنها توسط دادگاه، مبلغ چکشان به چه صورت قسط بندی میشود.
در این رابطه باید عنوان کنیم که غالبا تعداد اقساط یا مبلغ آنها، به نظر دادگاه و البته شرایط شما بستگی دارد. اما غالباً در بیشتر پروندهها، دادگاه ابتدا طرف را ملزم به پرداخت مقداری پیش پرداخت کرده و سپس مابقی را به عنوان اقساط برای او مشخص میکند. به همین جهت است که نمیتوان قاعده و فرم مشخصی جهت شرایط اعسار بیان کرد.
نقش مشاوره حقوقی اعسار از پرداخت چک
اگرچه درخواست اعسار از پرداخت چک میتواند مزیت بسیار قابل توجهی برای افراد باشد، با این حال اغلب متقاضیان اطلاعات صحیحی در رابطه با آن ندارند. حتی بسیاری نمیدانند به چه صورت یک دادخواست مناسب برای آن تدوین کرده و به دادگاه ارائه دهند. مجموع این موارد باعث میشود تا افراد اشتباهاتی را انجام دهند که منجر به رد درخواستشان خواهد شد. مسلماً رد شدن این درخواست هم میتواند از لحاظ اقتصادی، فشار بالایی را بر روی دوش آنها تحمیل کند.
مشاوره اعسار از پرداخت چک، راهکار موثری است که میتواند مانع از بروز این مشکلات شود. در واقع شما میتوانید به کمک یک مشاوره ساده از وکیل با تجربه یا شخص حرفهای، تا حد زیادی ابهامات ذهنی خود را برطرف کرده و راهکار مناسب در این پرونده را از او دریافت کنید. به بیان سادهتر، وکلا به دلیل داشتن تجربه چندین ساله در این حیطه، به خوبی با تمام چالشها و راهکارهای موجود در آن آشنایی دارند.
به همین جهت است که میتوانند بر مبنای شرایط شما، بهترین مجرای قانونی را ارائه داده و بدین ترتیب شانس موفقیت شماره افزایش دهند. نکته قابل توجه این است که دریافت چنین مشاورههایی از لحاظ مادی، هزینههای بسیار اندکی دارد. ولی خروجی آن میتواند در برابر هزینههای هنگفت مادی، ممانعت به عمل آورد. همین عامل هم موجب توجیه اقتصادی بهتر آن خواهد شد.
بهترین وکیل مشاوره اعسار
اگرچه بیشتر وکلا در طول پروسه کاری خود، به صورت پیوسته با درخواستهای اعسار سر و کار دارند. اما غالباً تجربه وکلای حوزه چک بیشتر از سایرین میباشد. به همین جهت است که آنها تسلط کاملی بر تشریفات قانونی موجود در آن، راهکارهای مختلف و مجراهای موثر دارند. بنابراین میتوانند در بهترین وجه ممکن راهنمای شما در این مسیر بوده و نقشه راه مناسب را پیش پای شما قرار دهند.
ما در موسسه آرمان وکالت سعی کرده ایم تا بهترین متخصصان در این حوزه را گرد هم بیاوریم. افزون بر این موارد ما ایدهآلترین تعرفه ممکن را برای خدمات خود در نظر گرفتهایم که میتواند از لحاظ اقتصادی به نفع افراد باشد. ترکیب این موارد ما را در صدر انتخاب متقاضیان قرار می دهد.
سوالات متداول
اعسار از پرداخت چک چیست؟
یک راهکار قانونی است که به محکوم علیه اجازه میدهد تا مبلغ چک را به صورت اقساط پرداخت کند.
آیا داشتن منزل شخصی، موجب رد درخواست اعسار میشود؟
خیر؛ مادامی که صرفاً یک منزل شخصی در شأن خود و برای سرپناه زندگی داشته باشید، عملاً مصداق بارز تمکن مالی نبوده و مشکلی برای درخواست اعسار شما ایجاد نمیکند.
در صورت پذیرش درخواست اعسار، تعداد قسط و مبلغ آنها به چه صورت خواهد بود؟
این مورد متناسب با شرایط پرونده و صلاحدید دادگاه مشخص خواهد شد.