دیوان عدالت اداری را میتوان یکی از مهمترین نهادهای قضایی ایران دانست که شکایت‌های مطرح شده به طرفیت ارگان‌ها و مراجع دولتی را بررسی می‌کند. این ارگان غالبا احکام را بدون حضور طرفین و به صورت غیر حضوری صادر می‌کند. به همین دلیل هم هست که گاها احتمال بروز خطا در آن وجود دارد. به همین جهت نیز بیشتر افراد به دنبال اعتراض به رای دیوان عدالت اداری هستند. اما با این اوصاف بیشترشان با فرایند کار و چگونگی آن آشنایی ندارند.
همین عامل هم موجب سردرگمی شده و مانع از یک تصمیم گیری صحیح خواهد شد. متاسفانه بیشتر افراد نمی‌دانند که در چه مواردی اعتراض آنها مورد پذیرش واقع شده و می‌توانند شرایط را به نفع خود تغییر دهند. ما در ادامه این مقاله سعی داریم تا مروری بر روی این موضوع داشته باشیم و جنبه‌های مختلفش را خدمت شما عزیزان بیان کنیم. لذا اگر نسبت به رای صادر شده توسط این نهاد اعتراض دارید، توصیه می‌کنیم که حتماً ما را انتهای این مقاله همراهی فرمایید.
دیوان عدالت اداری چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم در مورد قوانین اعتراض به رای دیوان عدالت اداری صحبت کنیم، ابتدا بهتر است در رابطه با این ارگان و البته جایگاه قانونی آن، اطلاعات بیشتری را به دست آورید. در واقع دیوان عدالت اداری به عنوان یکی از مجموعه‌های قضایی کشور شناخته می‌شود که به صورت مستقیم تحت نظر رئیس سازمان قوه قضاییه مدیریت می‌شود. این ارگان در تهران قرار داشته و شعباتی را هم در مراکز استان دارد.
وظیفه اصلی این دیوان رسیدگی به شکایت‌های مردم و کارمندان، از نهادهای دولتی است. با این حال رویه و فرایند انجام کار آن با سایر مراجع قضایی تفاوت دارد. به نحوی که بیشتر مراحل آن به صورت غیر حضوری انجام می‌شود. از طرفی دیگر، حساسیت شکایت‌ها و پرونده‌های ارسال شده به آن بیشتر بوده و افراد باید توجه کافی نسبت به ادعاها و اسناد ارسال شده داشته باشند.
غالباً این دیوان از لحاظ قانونی مرجعیت بالایی داشته و اغلب احکام آن به عنوان لازم الاجرا شناخته می‌شود. همچنین قوانین مربوط به آن گسترده بوده و گاهاً افراد در یافتن مسیر مناسب جهت پیگیری پرونده‌های خود در این دیوان دچار اشتباه و مشکل خواهند شد.
آیا میتوان به رای دیوان عدالت اداری اعتراض کرد؟
یکی از اصلی‌ترین مواردی که ذهن بیشتر متقاضیان را درگیر می‌کند، اعتراض کردن به رای دیوان عدالت اداری است. در واقع همانگونه که اشاره کردیم، رای دیوان عدالت اداری به عنوان لازم الاجرا شناخته می‌شود. لذا روند اعتراض به پرونده‌های آن عموماً مشابه مراجع قضایی دیگر نیست. با این حال قانون شرایط مشخصی را قرار داده که بر مبنای آن افراد می‌توانند به رای دیوان عدالت اداری اعتراض کنند. البته باید بدانید که این شرایط محدود بوده و تنها در صورت داشتن اسناد محکم و دانش بالا می‌توانید نسبت به ارائه این اعتراض اقدام فرمایید.
در چه مواردی می توان به رای دیوان عدالت اداری اعتراض کرد؟
یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که افراد در مشاوره حقوقی دیوان عدالت اداری مطرح می‌کنند، موارد قابل اعتراض به رای آن است. به بیان ساده‌تر این افراد نمی‌دانند که در چه مواردی میتوان نسبت به رای صادر شده از سوی این نهاد اعتراض کرده و شرایط را به نفع خود تغییر دهند. بر مبنای قانون در چند حالت زیر میتوان نسبت به رای صادر شده از سوی دیوان عدالت اداری اعتراض کرد و خواهان رسیدگی مجدد شد.
خارج بودن حکم از موضوع شکایت
هرگاه حکم صادر شده توسط دیوان عدالت اداری خارج از موضوع شکایت باشد، میتوان نسبت به آن اعتراض کرد. برای مثال اگر شخص شاکی نسبت به دریافت عیدانه تصویب شده خود از ارگان دولتی اعتراض داشته اما حکم دیوان بیمه یا سایر مزایای او را پوشش دهد، میتوان نسبت به آن اعتراض کرد.
بالا بودن حکم نسبت به خواسته شاکی
هرگاه حکم دیوان عدالت اداری از میزان خواسته شاکی بیشتر باشد، میتوان نسبت به آن اعتراض کرد. برای مثال ممکن است شخص شاکی خواهان جبران خسارت بیمه به مبلغ ۱۰ میلیون تومان باشد، اما دیوان عدالت اداری مبلغی بیشتر از آن را تحت عنوان جریمه و… در نظر بگیرد. در این حالت ارگان طرف شکایت می‌تواند نسبت به رای صادره، اعتراض کند.
تضاد در مفاد حکم صادر شده
این مورد را میتوان یکی از گسترده‌ترین دلایلی دانست که غالبا بر مبنای آن اعتراض به رای دیوان عدالت اداری صادر می‌شود. بر اساس این قانون، هرگاه در رای صادر شده توسط دیوان عدالت اداری، تناقض و تضاد وجود داشته باشد، میتوان نسبت به آن اعتراض کرد. برای مثال اگر شواهد و مدارک موجود در یک پرونده قابل استناد نبوده یا ضعیف بوده باشد، اما دیوان به نفع آن رای را صادر کند، میتوان گفت که در حکم صادره تضاد وجود دارد و میتوان به آن اعتراض کرد.
متعارض بودن حکم
هرگاه حکم صادر شده از سوی دیوان عدالت اداری با حکم صادر شده برای یک پرونده کاملاً مشابه توسط همان شعبه یا شعبه دیگر متفاوت باشد، میتوان نسبت به آن اعتراض وارد کرد. البته این در شرایطی است که دیوان دلیل موجه برای متفاوت بودن حکم را بیان نکند.
عدم اعتبار یا جعلی بودن اسناد
هرگاه دیوان عدالت اداری، بر مبنای اسناد مشخصی حکم صادر کرده و بعداً جعلی بودن یا عدم اعتبار آنها ثابت شود، میتوان به رای موجود اعتراض وارد کرد.
به دست آوردن اسناد جدید
هرگاه دیوان حکمی را صادر کرده و پس از آن یکی از طرفین، اسناد دیگری را به دست آورد که دلیل حقانیت و صحت ادعای او را ثابت می‌کند؛ می‌تواند بر رای صادر شده اعتراض وارد کرده و با استناد به مدارک جدید، درخواست بررسی مجدد داشته باشد. البته باید شخص مورد نظر اثبات کند که در رسیدگی اولیه، مدارک مربوطه در اختیار وی نبوده است.
اعتراض به رای دیوان عدالت اداری بر مبنای ماده ۷۹ قانون
هرگاه رای صادر شده از سوی دیوان عدالت اداری برخلاف قانون یا شرع باشد، طرفین می‌توانند نسبت به آن اعتراض وارد کرده و خواهان بررسی مجدد باشند.
ورود شخص ثالث به پرونده
یکی دیگر از موضوعاتی که می‌تواند زمینه اعتراض به رای قطعی دیوان عدالت را فراهم کند، ورود شخص ثالث به پرونده است. برای مثال هرگاه حکم صادر شده توسط دیوان عدالت اداری، حقوق شخص دیگری را در پرونده دخیل کرده یا به هر نحوی پای او را به پرونده بکشاند، وی می‌تواند نسبت به حکم صادر شده اعتراض وارد کرده و بدین ترتیب در فرایند پرونده دخیل باشد. در این حالت است که مجددا به پرونده رسیدگی خواهد شد. این موضوع بر مبنای ماده ۵۷ قانون دیوان عدالت اداری انجام می‌شود.
هزینه اعتراض به رای دیوان عدالت اداری چقدر است؟
هزینه اعتراض به رای دیوان عدالت اداری، از دیگر مواردی است که ذهن بیشتر متقاضیان را درگیر می‌سازد. در واقع افراد نمی‌دانند که این اعتراض تا چه اندازه برای آنها هزینه بردار خواهد بود. غالبا در پرونده‌های مالی، اعتراض به رای دادگاه بدوی می‌تواند هزینه‌های افراد را افزایش دهد.
خوشبختانه این موضوع برای اعتراض‌های دیوان عدالت اداری وجود ندارد. در حالت کلی هرگاه اعتراض وارده در هیئت عمومی و یا بر مبنای ماده ۷۹ باشد، هزینه‌ای از افراد دریافت نخواهد شد. اما دادرسی در مرحله بدوی ۲۰ هزار تومان هزینه و سایر دادرسی‌های تجدید نظر ۴۰ هزار تومان هزینه خواهد داشت.
اهمیت کمک گرفتن از مشاوره دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری و البته قوانین مربوط به آن پیچیدگی‌های بسیار زیادی دارد که باعث می‌شود افراد در طول این فرایند، دچار سردرگمی شوند. به عبارت ساده‌تر بیشترشان نمی‌دانند که آیا داد‌خواست آنها شانس موفقیت در دیوان عدالت اداری را داشته یا خیر؟ همین عامل هم زمینه شکست و مشکلات بیشتر را برایشان فراهم می‌کند. در کنار آن متقاضیان نمی‌دانند که چگونه به رای صادر شده اعتراض وارد کنند. تشریفات مربوطه در سامانه ساجد و البته بیان دلایل و ارائه اسناد محکم برای اثبات اعتراض هم از دیگر مواردی است که زمینه سردرگمی و مشکلات بیشتر را برای آنها فراهم می‌کند.
در چنین شرایطی است که بیشتر متقاضیان به سمت مشاوره حقوقی دیوان عدالت اداری می‌روند که باعث می‌شود افراد شانس موفقیت به مراتب بیشتری داشته باشند. البته این موفقیت به شرطی حاصل می‌شود که مشاوره خود را از افراد با تجربه دریافت کرده باشید؛ چرا که تمام وکلا دانش لازم در این حوزه را ندارند. همین عامل هم باعث می‌شود تا احتمال بروز خطا و اشتباه توسط مشاوره‌های آنها افزایش پیدا کند.
ما در موسسه آرمان وکالت نهایت تلاش خود را به کار گرفته ایم تا حرفه‌ای‌ترین و بهترین متخصصان این حوزه را گرد هم آورده و خدماتشان را با قیمت‌های مناسب به مشتریان ارائه دهیم. لذا اگر به دنبال یک مشاوره دقیق در زمینه اعتراض به رای دیوان عدالت اداری یا امورات مربوط به آن هستید، می‌توانید هم اکنون از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۱۴۰۴۸ با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
آیا میتوان به رای قطعی دیوان عدالت اداری اعتراض وارد کرد؟
بله؛ در صورت مهیا بودن برخی از شرایط میتوان به این حکم اعتراض کرده و رای نهایی را تغییر داد.
آیا امکان مراجعه حضوری به دیوان عدالت اداری وجود دارد؟
خیر؛ در بیشتر موارد این دیوان امورات مربوط به پروندهها را به صورت غیر حضوری انجام میدهد.
آیا در صورت جعلی بودن مدارک، می توان نسبت به رای صادر شده اعتراض وارد کرد؟
بله؛ در صورت اثبات جعلی بودن مدارک یا نداشتن اعتبار آنها میتوان درخواست رسیدگی مجدد داد.
